This article analyzes the increasing activity of young people with disabilities as a necessity for social progress. It also discusses the role of civil society institutions in the socialization of young people with disabilities.

Disability, Universal Declaration of Human Rights, Declaration on the Rights of the Child,

Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari to‘g‘risidagi umumjahon deklaratsiyasi, 1948 yil10 dekabr.

BMTning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi; Fuqarolik va siyosiy huquqlar to‘g‘risidagi xalqaro pakt, 1966 yil 16 dekabr.

Jeneva konvensiyalari to‘plami./ L. Saidov tahriri ostida.-Toshkent, 2002.

Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro shartnomalar: to‘plam/O‘zbekcha nashrining mas’ul muharriri L.X.Saidov. -T.: "Adolat", 2004. -520 b.

BMT “Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya” hamda “Nogironlarning huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaga Fakultativ protokol” 2006 yil 13 dekabrdagi 61/106-rezolyutsiyasi.-Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya kitobida//https://www.undp.org/sites

Yevropa Ittifoqining Asosiy huquqlar bo‘yicha agentligi, “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning siyosiy jarayonlarda ishtirok etish huquqi: Inson huquqlari ko‘rsatkichlari”, (Vena, 2014 yil).

Yevropa Kengashi Parlament assambleyasining 2039 (2015)1-son Nogironligi bo‘lgan shaxslarning teng huquqliligi va ularni teng ravishda qamrab olish to‘g‘risidagi rezolyutsiyasi, 2014 yil 12 dekabr.

YEKPAning Tenglik va kamsitilmaslik masalalari bo‘yicha qo‘mitasining “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning siyosiy huquqlari: demokratiya masalasi” hisoboti, Strasburg, 2015 yil

YEXHTning Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosi (DIIHB), “Nogironligi bo‘lgan shasxlar va ularning ijtimoiy-siyosiy hayotda ishtirok etish huquqini ta’minlash” (Varshava, 2017 yil sentyabr)

Inson huquqlari sohasidagi ta’lim bo‘yicha umumjahon dasturi. Uchinchi bosqich. – BMT, YUNЕSKO, 2017.

YEXHT Parlament assambleyasining Berlin deklaratsiyasi, Berlin, 2018 yil 7-11 noyabr

Jamoatchilik Asosidagi Reabilitatsiya (JAR) boʻyicha yoʻriqnoma.-Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti, 2010

Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi.-Toshkent: O’zbekiston,2023

Nogironlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 1 avgustdagi 5006-son Farmoyishi//O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017 y., 31-son, 774-modda.

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 18-yanvardagi “Oʻzbekistonda yoshlarga oid davlat siyosatini 2025-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi toʻgʻrisida” 23-son Qarori//www. lex.uz

Usmonov M.A. O‘zbekistonda keksalar va nogironlarni ijtimoiy himoyalashning tashkiliy-huquqiy muammolari. Yu.f.n...dis. –Toshkent,1995.

Ganiyeva M.X. Sotsiokulturnaya adaptatsiya detey s ogranichennimi vozmojnostyami kak napravleniye sotsialnoy zashiti. Jurnal. Obshestvennoye mneniye. Prava cheloveka. Toshkent-2018. №4. S. 35-45

Dunkle, K., et al., Disability and violence against women and girls. 2018, UKaid: London

Xoliqulova X.Y. O‘zbekistonda imkoniyati cheklangan shaxslarni himoya qilish siyosati. diss. Toshkent 2018.

Britannica, The Editors of Encyclopedia. "Scandinavia". Encyclopedia Britannica, 22 Oct. 2021, https://www.britannica.com/place/Scandinavia. Accessed 27 March 2022.

Alimova Sh.X. Yangi O‘zbekistonda nogironligi bo‘lgan yoshlar ijtimoiylashuvi jarayonlarining ilmiy-falsafiy tahlili.Fal.fan.dokt.(PhD)…dis. – Toshkent, 2025.

REACH, AQSHning Fort-Uort, Dallas, Denton va Planodagi nogironligi shaxslar huquqlarini ilgari surishga ixtisoslashtirilgan mustaqil hayot bo‘yicha resurs markazi, https://www.reachcils.org/guidelineswriting-and-referring-people-

The German Constitution (Basic Law)// elektron manba: http://www.europarl.europa.eu/studies

https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/declarations/disabled.shtml